Ramak Kala

Neredeyse kaza olacaktı, kaza sıyırdı geçti, Allah esirgedi yoksa kaza olacaktı, ucuz atlattık gibi tabirler ile tanımlanan olaylara denir. Bir başka deyişle de “Ucuz atlatılan olay” diye adlandırılır.
İş kazalarını önlemede, ramak kala vakaların kayıtlarının tutulması çok önemli bir yer tutar. Ramak kala olaylar çoğu zaman dikkate alınmaz ve de üzerinde durulmaz. Oysa ciddiye alınsa ve de üzerine gidilse muhtemel bir iş kazasının önüne geçilebilir.
Yapılan istatistiklerin verilerine göre her tedbiri alınmamış 10 adet ramak kala olayın içinden 1 adet hafif yaralanmalı iş kazası çıkmıştır. Yine tedbiri alınmamış 30 adet hafif yaralanmalı iş kazasının içinden de 1 adet ağır yaralanmayla sonuçlanan iş kazası doğmuştur.
Bu neticeyi açalım. Bir işyerinde bazı çalışanlar, bazı durumlarda zor anlar yaşamaktadırlar. Nerede ise kaza geçirecektik diye de bildirimde bulunmaktadırlar. Yetkililer olayı dinlemekte fakat ciddiyete almamaktadırlar. “ öyle mi? Vah vah.. geçmiş olsun. Allah korumuş. Verilmiş sadakan varmış.” gibi beylik sözlerle geçiştirmektedirler. Tehlikeli durum mevcudiyetini korumakta, bir iş kazasına sebep olmak için pusuda beklemektedir. Bir gün iş kazası meydana gelince de “ vay be nasıl oldu bu iş?” diyerek basiretsizliğin devamı sağlanmaktadır. Aslında uyarının şiddetinde doz artmıştır. Ama uyarıları algılamak durumunda olanlar hala sebebi dışarıya atmaktadırlar. Kendilerine durumdan vazife çıkarmamaktadırlar. Hafif yaralanmalı iş kazaları dahi normal ve küçük olaylar olarak kabul görmektedirler. Adeta, sağır sultanı oynamağa devam edenlere büyük bir faturanın çıkarılması kaçınılmaz oluyor. Ve nihayet ağır yaralanmalı ya da ölümlü bir iş kazası ortaya çıkmaktadır.
Eğer ramak kalalar ciddiyete alınırsa, tedbirleri de alınırsa olayların tekrarı önlenmiş olacaktır. Hafif yaralanmalı iş kazası dahi yaşanmadan zararın önüne geçilmiş olacaktır. Çalışma hayatının tüm taraflarının uyarılara olan duyarlılığı ne kadar hassas olursa, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi de o kadar kolay olacaktır.
İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında ramak kala olaylarının kayıtlarının tutulması gereklidir. Bu kayıtlar risk analizi çalışmaları ve tedbir alma faaliyetleri için kaynak teşkil edecektir. Ramak kalalar sanki erken uyarı sistemi gibidir. Basiret sahibi olup bu uyarılara kulak vermeliyiz. “ Anlayana sivrisinek saz.” deyiminin hakkını verirsek, olayları büyümeden önlenmiş oluruz. “Anlamayana davul zurna az.” deyimine uyarsak ta ağır bedeller ödemeğe mahkûm oluruz.  
Tüm çalışanlar ve yetkilerin, küçükte olsa, her olayın ve uyarının üzerine gitmelerini, büyük olaylar yaşamadan tedbirlerini almalarını tavsiye ederim.  Bu durum hem kolay hem de ucuz olacaktır.
UNUTMAYALIM ÖNLEMEK, ÖDEMEKTEN UCUZDUR.  
Haftaya buluşuncaya kadar sağlıklı ve güvenli çalışmalar dilerim.