Çernobil ve Fukuşima nükleer faciaları hala hafızalardayken, Türkiye son yılların en büyük maden kazası ile sarsıldı. Ve gözler, Akkuyu ve Sinop nükleer santral projelerine çevrildi. Akıllarda “Ya kaza olursa” sorusu var. Türk yetkililer, örneklerin incelenerek santrallerin en ufak riske yer vermeden inşa edileceğini söylüyor.
Yapımı için hazırlıkların başladığı nükleer enerji santralleri ile ilgili eleştiriler, madende insan eliyle yapılan hatalar sonucu yüzlerce canın gittiği, nükleerde en küçük ihmalde bile çok daha büyük bir felaketin yaşanabileceği yönünde. Güvenlikle alakalı soruları Moskova’da düzenlenen nükleer santral forumunda, Enerji Bakanlığı nükleerden sorumlu Müsteşar Yardımcısı İlker Sert ile Nükleer Enerji Proje Uygulama Daire Başkanı Necati Yamaç, Akkuyu ve Sinop nükleer santralleri için “üç kritik tedbir” aldıklarını ve söz konusu tedbirler alınmış olsaydı Çernobil ya da Fukuşima kazasının yaşanmamış olacağını söyledi.
3 KTİRİK TEDBİR
Rusya’nın başkenti Moskova’da düzenlenen “VI. Uluslararası ATOMEXPO-2014 Forumu”nda konuyla ilgili açıklama yapan Yamaç, Akkuyu ve Sinop santrallerinde uygulanacak üç tedbiri şöyle sıraladı:
1) Pasif güvenlik sistemi. Yani dışarıdan müdahale ile reaktörü soğutmasanız bile reaktörün kendi kendini soğuttuğu sistem. Bu sistem her şeyin yedeği de düşünülerek inşa edilecek.
2) Fukuşima’da yakıt aşağıdaki kabını delerek, sızmıştı. Bizim santrallerde yakıtı tutmak için altında kor kabı denilen başka bir komponent daha olacak.
3) Çernobil’de olmayan dış muhafaza kabı. Akkuyu ve Sinop’ta iki tane dış muhafaza kabı olacak. Bir metre kalınlığında bir duvar, ortasında bir metre boşluk ve 1.2 metre kalınlığında ikinci bir duvar olacak. O yüzden 400 tonluk uçak çarpmasına dayanıklı olacak.”
Soma maden ocağı faciası ve buradaki derin ihmaller zincirini hatırlatarak, “Böyle bir kaza nükleer santralde yaşanmayacak diyebilir misiniz?” sorusuna İlker Sert şu yanıtı verdi: “Nükleer santrali inşa ederken en ufak riske yer vermiyorsunuz. Ama kaza olur mu? ‘Bunun garantisini veriyorum’ demek ne kadar makul olur sizce? Ardahan’a 30 kilometre yakında Metsamor nükleer santrali, Bulgaristan’da İstanbul’a 370 kilometre uzaklıkta bir santral, Romanya’da yine benzer mesafede başka bir santral, yani etrafımızda pek çok santral var. Bizim etrafımızda herkes bir şeyler yapmış ve işletiyor. Biz bunu yapmayarak çok mu kendimizi korumuş olacağız? Ya kaza yaparsa diye arabaya binmemek gibi. Tüm insanlık bunların riskini çok iyi biliyor ve kazanın olmaması için insan beyninin üretebileceği tüm çözümleri üretiyor. Bir kaza ihtimali varsa, nükleer santral kazası en son ihtimaldir çünkü onu durdurmak için tüm önlemler alınıyor.”
UAEA RAPORU
Sert, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) Türkiye’de bir yıl süren çalışma yaptığını ve bir rapor hazırladığını söyleyerek, “11 kişilik uzman ekipler gelerek iyi ve zayıf olduğumuz yönleri sıraladılar. Bu rapor kamuoyu ile paylaşılacak” dedi.
Hürriyet
